Qeeqa BBC Afaan Oromoo Maxxansa Tekinoolojii kan mataduree ‘Mallattoo 7n butamuu bilbilaa argarsiisan jedhurratti.
Gaazexeessitoota Teenya Dhaabbata BBC Afaan Oromootiif.– #Ergaa kana share godhaa BBC News Afaan Oromotiin naa gahaa
*******************************************************
Gaazexeessitootni keenya BBC Afaan Oromoo keessa jirtan Hojii boonsaafi saba keenya ceesisu yeroo gabaabduu keessatti hojjattanii nutti agarsiiftanii jirtu, gara fuulduraa hanga akka hojjachuu dandeessaniif humna jabaa isin keessa jiru ifatti raggaasifattanii jirtu.
Haa tahuu malee Yeroo add addaa Odeeffannoo Tekinoolojiin walqabatu, kan namni biraas hiike tahee kan ofii keessaniifillee hiiktanii hubannoo saba keenyaatiif dhiyeessaa jirtan akka Ogeessa tokkotti nan deeggara, hojiin akkasii saba keenyaaf hubannoof tola waan tahee cimuu qaba, Garuu Ogummaan deeggaramuu qaba. Kana tahuu baannaan hawaasa keenya sanuu kan gama fayyadama Tekinoolojiitiin duubaan tirachaa jiru keessatti hubannoo hin taane uuma.
Gara Yaada kiyyaatti yoo as deebi’u, Maxxansa Link asii gadii kana irratti mata-duree “Mallattoowan torba akka bilbilli keessan butaman mul’isan ” jedhuun Ammajii 2 Maxxansitan irratti hanqina argine isiniif ibsuu barbaadne.
Hanqinootni muldhatan keessaa muraasni eeruu feenu:
1ffaa – Biyya keenya(Itoopiyaa) keessatti bilbilli ugguramuun(hack) tahuun waan hedduu beekamaafi Ilmaan biyya keenyaa irraanillee miidhaa hangana hin jedhamne kan dhaqqabsiiseedha, kaan hiisiseera, kaan ajjeesiseera, kaan biyyaa akka baqatu taasiseera hatamuun bilbilaa…
Kanaafuu, Hawaasicha biyyattii keessatti rakkoon kun rakkoo ijoofi hawaasni akka bilbila hanga fayyadamuu dhiisuu ykn bilbila baqachuu kan geessiseedha. Kana jechuun rakkoo akka laaftutti ilaalamtuu miti.
2ffaa – Rakkooleen isin Tarreessitan ammoo, ija Teekinoolojiitiin yemmuu ilaalamu, Biyya Guddatteefi Hawaasa Qafoo sadarkaa isaa eeggate fayyadamu keessatti malee hawaasa keenya kan giddugaleeffatee jennee ilaalutu baraachisa.
Hawaasni keenya hangi bilbila fayyadamu sunuu dhibbeentaan olaanaan qafoo CHINA, tan osoo yeroo dheeraa hin tajaajilin ofumaan dhaabbattu, tan chaarjii akka bishaanii osoo dhugdu ammuma yoo chaarjii irraa buqqisan ‘Battery low’ jettu akka fayyadamu irraanfachuu hin feesisu.
Saffisni bilbilaa gadi bu’uun, bilbilli hoo’uun, chaarjii dafee fixuunfi kkf Ulaagaan isin tarreessitan Kallattii isin ilaaltanii bilbila butame jettanii maqaa laattaniif sana qofa waan hin taaneef Rakkinnoon Naannoo keessa jiran Hawaasa biratti SODAA(tension) biraa uumuu waan danda’uf….
3ffaa – Karaa Toora Interneetaatiin ergaan tasa dhufu – Butamuu bilbilaatiin walhin qabatu, ‘Spam’ namatti erguu danda’a, abbumti subscribe godhee jiraachuu mala.
App Mallaqa kutu namatti dhufuunis akkasuma – Ads tahuu danda’a waan tahee bilbilli butameera jechuudhaaf ragaa hin qabnu.
Deetaan mobile ykn ergaan gabaabaan mallaqa kan kutuuf waan butameef osoo hin taane, background Mobile banaa jiraachuu, fayyadamaan osoo hin beekin ‘imo subscription message’ erguu(biyya keenya keessatti kanati baratamaadha.
Sagalee hin baratamne dhageessisuunillee butamuu bilbilaatiif ragaa tahuu hin danda’u. Keessattuu biyya keenya keessatti gahiinsi cimdaa(network) xiqqaa waan taheef kanuma jiru sana hiriira eeggachuun fayyadama ummanni(Fkn: The network is busy please try letter) wanni jedhuuf cimdaan banaan hin jiru hiriira eeggadhu akka jechuuti, kana malees hanqinna network irraa kan ka’e yeroo tamsa’inni sagalee’ECHO‘ nama nuti barbaadne sana bira hin gahin balaqqeessa’ee nutti deebi’uudhaan sagalema keenya dhageennutu jira, akkasumas Yeroo Raadiyoo ykn FM naannoo keenyaatiin waldhahee raadiyoo nu dhageeffachiisutu jira, kanaaf Afaan guunnee ulaagaa tokko goonee himuu hin qabnu.
Walumaagalatti, Hawaasa rakkoolee heddu dannda’ee jiraatu keessatti Dhaabbanni akka BBC kan ummanni keenya Abdiin odeeffannoo heddu irraa eeguufi waan irraa dhagahes amantiin hojitti jijjiira jedhamee yaadamu keessatti odeeffannoo rakkoo qabatamaa biroo hawaasa keessa jiruun waan walitti bu’ee sodaa ykn shakkii hawaasaa dabalu akkasii barreessuun akka keenyatti hanqina jennee waan amannuuf Yaada Duubdeebii(Feedback) kana isiniif laachuuf dirqamneerra.
Dhumarratti Odeeffannoo akkasii yoo barreessitanis maddasaa eeraa. Akka hubannetti Yaada isiniif kennine, akkasumas walqeequudhaan yaadaan walcimsuun aadaa ta’uu qaba jennee waan amannuuf yaada laachuuf dirqamne waan taheef yoo dogoggorre ijarraa nu hambisaa. Ulfaadhaa.
Kaayyoon_keenya : Hawaasa keenya Tekinoolojiidhaan humneessuudha.
Horaa Bulaa Deebanaa
OROMO ICT Team
E-mail: oromoict@gmail.com
Web: www.oroict.com
