Aggaammii Hanna Odeeffannoo Saayibarii Qafoo ANDROID: Fayyadamtootni Bil.1 ol rakkoo kanaaf Saaxilaman
Hattooptni Koompitaraa(Hackers) yaroo ammaa Bilbila Android Tooftaa mijaawaa Ergaa gabaabaatiin hanna saayibarii odeeffanno adeemsisaa jiru.
Yeroo ammaa akka Idil-Addunyaatti Bilbilootni Harkaa kanneen akka Samsung, Huawei, LG, Tecno, Sony fi kkf hedduun Sirna Dalagaa(Operating System) ‘ANDROID’ fayyadamaa jiru. Hanni Odeeffannoo Saayibarii kunis Bilbiloota harkaa kanneen irratti xiyyeeffachutu himame.
Akka Qorattootni Humna eegumsa Nageenya Interneetaa dhaabbata Ittisa Saayibarii(Cyber Security) tokko mirkaneessanitti, Ergaa gabaabaa tokko qofa bilbila harkaa Sirna Dalagaa(Operating System) ‘ANDROID‘ fayyadamutti erguudhaan Odeeffannoo guutuu Teessoo ergaa(E-mails) nama tokkoo argachuun akka danda’amuudha.
Walumatti; Akka Idil-Addunyaatti mi’oota(devices) Sirna Dalagaa(Operating System) ‘ANDROID’ fayyadaman Biliyoona 2.5 kan qabu Qabeenyummaansaa kan Dhaabbata Google kan ta’e dhaabbatni Android, Addunyaa irraa dhaabbata Sirna Dalagaa(Operating System) hedduu beekkamu ta’uun himameera.
Kanaafuu, Yakki nageenyaa kamuu Sirna Dalagaa(Operating System) ‘ANDROID’ irratti raawwatu fayyadamtoota heddu kan miidhu ta’uunis himameera.
‘Fayyadamummaafi Fudhatamummaa Mi’oota ‘Android’ qaburraa kan ka’e, Rakkoon hamtuun amma mudatte tun hatattamatti furamuu qabdi.’ kan jedhe Slava Makkaveev – Qorataa Humna eegumsa Nageenya dhaabbatichaati.
Miidiyaan ‘Independent’ Dhaabbata Google qunnamee rakkoo mudateef yaada gafateen:
Yakki Hanna kanaa kan dalagu Tooftaa Dhaabbatni Dhiyeessii Telekoomii cimdaa isaanii fayyadamee akka bilbila haaromfatuuf ta’ee mala ‘OMA CP Message’ jedhamuun.
Qorattootni humna ittisa nageenyaa akka argatanitti HANQINA Ilaalliiwwan Dhugoomsaa kan akka isaan Dhaaabbata Dhiyeessii Tajaajiloota Telekoomitti hayyamameefi Fayyadamtootni ammoo Eraa Gabaabaa Qindoomina Faalame fudhachuutiin.
Tooftaa Fudhannaa Kallat-tokkee(one-way) faalichaatti fayyadamamee fayyadamtoota gahiinsa cimdaa sana keessa jiranitti Kuustuu walsimsiisaa (Proxy server) hattootatti fayyadamuun kan bittinneessuudha.
Haalli kunimmoo Yakkamtootni Saayibarii(Cyber Criminals) akka:
~ Odeeffannoolee akka Iyyaafata(Browsing history) Namoota dhuunfaa argan
~ Odeeffannoolee guutuu Teessoo Ergaa nama tokkoo (Person’s E-mail Address Information) fi kkf akka argatan godha.
‘Namootni kamuu yeroo ergaa OMA CP Message argatan, Ergicha fayyadamuudhaan dura DHUGUMMAA ergichaa fi Madda qabatamaarraa ta’uu mirkaneeffachuun dirqama.’ jedha Obbo Makkaveev.
An unauthenticated CP message as it appears to a Samsung user.
Ofitti simachuu ykn Jecha ‘Accept’ jettu cuqaasuu jechuun Qaamni hanna odeeffannoo barbaadee nutti erge sun akka Bilbila keenya seenu goone jechuudha.
Qorattootni kunneen akka jedhanitti Keessattuu Bilbilootni rakkoo kanaaf Guutumatti saaxilaman Samsung s9, Huawei p10, LG, G6, fi Sony Xperia XZ Premium ta’an yoo qorataman guutumatti saaxilamuun himameera.
Qafoon Bilbiloota Ammayyaawaan Sirna Dalagaa(Operating System) ‘ANDROID’ kunneen yeroo ammaa walakkaa ol rakkoo kanaaf kan saaxilamaniifi kanaa olta’uummoo ragaan qabatamaa hin muldhanne jedhameera.
Dhaabbileen Oomisha Qafoo ammayyaawaa hundi rakkoo hanqina Ittisa Nageenya Interneetaa kana jalqaba bara kanaarraa odeeffannoon qorannoo kanaa kan kennameef waan tureef , SAMASUNG fi LG Furmaatasaa qopheessuu ibsaniiru. Akka Qorattootni jedhanitti dhaabbatni Huewai ammoo Haaromsa Oomishaalee fuuldurarratti kan furu ta’utu himame.
Giddugalli Humna Ittisa nageenya Interneetaa kun Saaxilamni kun akkamitti akka uumamuufi Meeshaalee(tools) barbaachisan Maxxansa isaanii _ kanaan ibsanii jiru.
‘ Aggaammiin kun kan tamsa’u nama kamiinuu haada salphaa USB fayyadaman irraa gara Qafoo isaanii tti Qindaa’insa faalame (Malicius Setting) fe’uttiindha.’ ta’uu maxxansichi ibseera.
Maddi: Gaazexaa Independent yoo ta’u kan hiike oroict.com
Gemtesa Adem Harun
September 21, 2019ulfaadhu qacalee Sabaa.