Maloota Koompuutara keenya Boqochiisuuf Fayyadan: OROMO ICT
Koompuutara keenya Haala Kamiin Boqachiisuu dandeenya?
Koompuutarri keenya akkuma keenya ni dadhaba. Yeroo hojiin itti heddumatus saffisa duraan qabu dhabee dadhabaa dhufa.
Mee hardha Koomputara Laptop keenya haala kamiin boqachiifna isa jedhu ilaalla.
Maarree koompuutarri keenya yeroo hojii hedduu hojjate ykn saa’atii dheeraaf hojiirra ture ni dadhaba erga jennee malootni ykn tooftaan koompuuatara keenya boqochiifnuun akkamiree?
Eeyyen!, Koomputarri keenya akkuma keenya dhadhaba, Boqachuu qaba. Kanaafuu akakaatuma hojii keenya xumurreen cufuu ykn hara galfachiisuu barbaachisa.
Malootni kunneenis:
- Guutumatti cufuu[turn off]
- Riphsisiisuu[hibernate]
- Raffisuu[sleep] fi kkf gochuun haragalfachiisuu dandeenya.
Haa ta’uu malee, Maloota asii olii kanneen keessaa kamtu irra gaariidha isa jedhuuf immo yeroo hedduu ogeeyyii adda addaa wal mormisiisa. Kanaafuu asii gadittimaloota sadeen kanneen bu’aa fi miidhaa isaaniibaldhinaan irratti mari’anna.
- Raffisuu[Sleep]
Raffisuun yeroo tokko tokko ofqopheessaa[stand by] jedhamuunis beekkama. Innis Humna koompuutarri keenya itti fayyadamu ni hirdhisa. Yeroo kana Kuustuu RAMrandom access memory] jedhamtuun ala, qaamni koompuutara keenyaa hunduu ni boqota ykn hojii dhaaba. Faayidaas isaa inni biraa immoo hojiilee asiin dura hojjachaa turre, faayilootni banamanii jiran akkasumatti turu. Kunis yeroo barbaadnetti hojii keenya iddoo dhiifnee itti deebinee jalqabuuf nu dandeessisa.
Haata’uu malee, haalli kun maloota hafan lameen caalaa humna koompuutara keenyaa fixa. Yoo humna ibsaa[power] fixate hojiileen keenya kan ol hin kaayin[save] hin godhin nu jalaa baduu danda’u.
- Cufuu[shut down]
Hedduun keenya koompuutara keenya yeroo cufnu ‘SHUT DOEN” ishee jettu gadi qabneeti. yeroo kana wanti hunduu ni cufama, RAM[Randomaccess Memory]n ni bada. Walumaagalatti koompuutara keenya keessa sochiin homaatuu hin jiraatu. Humna koompuutara keenyaa homaa hin fayyadamu.
Haata’uu malee, koompuutara keenya deebifnee hojii dhaaf yeroo barbaadnu banuudhaaf saa’atiimuraasa nurraa waan fudhatuuf maloota lameen kaawwan caalaa tura.
Hub: Koompuutara keenya yeroo cufnu[shut down] goonu, harkaan “POWER BUTTON” qabnee cufuun gaarii miti, koompuutarri keessan isin jalaa corrupt gochuu danda’a, kanaafuu “START” keessa seennee “SHUT DOWN” isa jedhu cuqaasuun cufutu filatama.
- Riphsiisuu[hibernate]
Malli kuni immoo maloota lameen olitti ilaalle giddutti kan argamuudha. Yeroo mala kana fayyadamnu hojiileen hojjachaa turre, RAM osoo hin taane “HARD DRIVE” koompuutara keenyaarra taa’u. Koompuutara keenya deebinee yeroo bannu hojiilee duraan hojjachaa turre akkasumatti kan argannu waan ta’us yeroo mala isa tokkoffaan wal madaalchifne malli kun humna koompuutara keenyaa gadi aanatti fayyadama jedhamee tilmaama.
Haata’uu malee koompuutara keenya yeroo deebinee bannu, saffisni mala kanaa kan tokkooffaa caala saa’atii dheeraa fudhata. Cufuufi Ripsiisuun humna ibsaa koompuutara keenyaa haala walfakkaatan fayyadama, ta’us yeroo koomputarri keenya humna ibsaa fixuuf dhiyaate Riphsiisuu fayyadamuun filatamaadha.
Maloota kenneen yeroo akkamii fayyadamauu qabna? gaaffii jedhuuf immoo:
Guyyaa keessatti koompuuatara keenya saa’atii dheeraaf walitti fufnee fayyadamna taanaan koompuutara keenya guutumatti cufuu[shut down] gochuun nu hin barbaachisu. Haata’uu malee guyyatti saa’atii muraasaaf qofa yoo kan fayyadamnuu ykn saa’atii dheeraaf yoo osoo hin fayyadamin turuu feene guutumatti cufuu[shut down] gochuun filatamaadha.
Dhimmaaf biraa kaanee ykn waan ta’eef biraa deemnee yeroo muraasa booda ddoo dhaabnee itti deebi’uu yoo feene RAFFISUUN[Sleep] filatamaadha.
Namootni hedduu koompuutarri yoo cufame dafee bana jechuun koompuutara saanii guutumatti cufu[shut down] gochuu dhiisanii ripsiisuu[hibernate] filatu. Haata’uu malee koompuutaroota hedduu yeroo deebinnee bannu moosajiileen hedduu koompuutarri keenya akka saffisa nu barbaadneen hojii hin hojjanne nu gufachiisuu danda’u. Yeroo rakkini akkasii isin mudatu koompuutara keessan guutumatti cuftani banutu isiniif furmaata ta’a.
HORAA BULAA DEEBANAA
OROMO ICT
