Akkuma hundi keenya beeynu biyyi keenya erga bara 1996 A.L.A tajaajila Telekoomii fayyadamuu eegalee jalqabee dhaabbata Mootummaa dura Telekoominikeeshiin Korpooreeshiinii amma immoo maqaa jijjiiratee Itiyootelekoomii qofatu dhiyeessii tajaajila telekoomiitiif hayyama qaba.

Kunimmoo biyya keenya biidhuu bira darbee tajaajila saffisaafi mijataa dhabuudhaan ikoomomiin biyyattii waggatti hanga dhibbeentaa 16(16%) guddachuu qaba kan jedhamu hafee addunyaa keessahuu duubatti akka haftuuf gahee olaanaa taphachuu waanuma hundi keenya beeynuudha.

Hanqinaafi rakkinnoota dhaabbata #Ethiotelecom yeroo adda addaa barreessaa akka turre hedduun keessan ni beektu, amma garuu Mootummaan Itoophiyaa dhaabbaticha dhaabbilee Idil-Addunyaa irratti dhiyeessii tajaajila telekoomiin beekkamaniif dabarsee dhibbeenta 49(49%) gurguruudhaaf qophaayaa jiraachuu ibseera. Kanaafuu, kun faayidaan isaa maali isa jedhu irratti xiyyeeffannoodhaan ibsa gabaabaa kenuu feena.

Akkuma hundi keenya argaa turre, Sirni dhiyeessii tajaajila Telekoomii biyya keenyaa kan FILANNOO hin qabne ykn olaantummaa qofee isa ‘MONOPOLY’ kan dhaabbatni Mootummaan yeroo ammaa #ETHIOTELECOM jedhee waamuun qofti dhiyeessu waan tureedha. Kunis rakkooleen gurduddoon armaan gadii akka uumamaniif sababa ta’eera. Rakkooleen Tajaajilli dhiyeessii Telekoomii olaantummaa Qofee dhaabbata tokkootiin dhuunfatamuun rakkoolee akka:

– Hanqannoo dhiyeessii tajaajilaa – Ummanni filannoo waan hin qabneef dhaabbatichi tajaajila fedhe dhiyeessee kan fedhemmoo dhiisa, kanumatu nurratti raawwatamaa ture.

– Hanqina Qulqullina tajaajiloota dhiyaatuu – Dhaabbatichi sodaa ummanni tajaajila kiyya dhiisee kan biraa fayyadama jedhu waan hin qabneef ‘QULQULLINNA’ tajaajiloota dhiyaatuufi hin dhiphatu, kunis waanuma hindi keenya argaa keessatti guddannee as geenyeedha.

As keessatti wanni lammiileen hundi itti rakkachaa turaniifi hanga daandiirratti bahuudhaan mootummaafi dhaabbaticha itti balaaleffachuun gahametu jira.

Qulqullinna tajaajilootaa yeroo kaafnu tajaajiloota muraasa dhaabbatni #Ethiotelecom dhiyeessu keessaa dubbachuu osoo hin taane guutummaa ykn duuchaadhaan #Ethiotelecom tajaajiloota ‘QULQULLINNA HIN QABNE ykn Poor Quality Services’ dhiyeessa jennee jala sararuun ni danda’ama.

Fakkeenya eeruudhaaf yoo barbaachise:

• Gahiinsa cimdaa Qulqullina dhabeessa(Poor network covarage) naannolee adda addaatti
• Gahiinsa cimdaa Interneeta haada-qabeessaa fi haad-maleessaa (Poor wired and wireless interneet network covarage)
• Dadhabina tajaajila hawaasaa(Poor Customer service)
• Tajaajila bitatte osoo hin fayyadamin dhumeera jedhuufi kkf rakkoolee muraasaadha

– Qabeenya Hawaasaa Saamichaafi ykn hannaaf daandiin saaqamaa ture, hawaasas saamaa ture. Kun kan uumamu karaa lamaan. Isaanis; Tokko dhiyeessiin tajaajila qulqullinna hin qabnee keessatti ta’e jedhamee ykn osoo hin beekamne rakkoo sirnichaati jedhamee saamicha gaggeeffamu ykn gaggeeffamaa ture dhugaa eenyuu beekuudha. Inni 2ffaan ammoo; Ammas dhaabbatichi dorgomaa waan hin qabneef Tajaajila barbaade kafaltii fedheen dhiyeessuu mirgasaati, dhaabbaticha malee ummanni mirga hin qabu ture, kanaaf fakkeenyi; Baasiin Interneetaa galii lammiilee biyyattii irraa dhibbeentaa 2(2%) ol akka tajaajila telekoomii addunyaatti osoo hin hayyamamne #ETHIOTELECOM garuu dhibbeentaa 20(20%) lammiilee biyyattiiraa saamaa turuu gabaafni BBCn waggaa tokko dura baase ragaadha. Haala kanaafi kanneen birootiin lammiilee saamaa kan tureedha dhaabbatni #Ethiotelecom.

– Inni biraa UGGURA Tajaajilootaati; Biyya keenya keessatti uggura tajaajilaa yeroo dubbannu #Interneeta nama hundatu yaadata. Sababa gahaanis tahee sababa hin beekamneen dhaabbanni #Ethiotelecom yeroo adda addaatti Uggura tajaajiloota adda addaa gochuun mirga lammiileen qaban akkan akka walqunnamtii hawaasaa kutuudhaaf tajaajiloota akka bilbilaa adda muruu, interneetaa ugguruu, Ergaa gabaabaa cufuu, marsaalee muraasa ugguruufi kkf baratamaadha.

– Duubatti haftummaafi HANQINA Dhiyeessii tajaajilootaa – Dhaabbileen tajaajila TELEKOOMII Dhiyeessan yeroo yerotti tajaajiloota ammayyaawoofi si’ataa akkasumas tekinoolojii adda addaa sadarkaa Idil-Addunyaatti yeroo yerootti bahan hawaasaaf dhiyeessuudhaan waldorgomuufi Maamiltoota fayyadamoo taasisu. #Ethiotelekoom garuu dorgomaa dhabuurraa kan ka’e tajiloota gurguddoo dhuunfaafi dhaabbilee biyya keenyaatiif, kana biras darbee biyyaaf faayidaa olaanaa kan qaban kan hin kennineedha. Kanumarraa ka’uudhaan dhaabbilee Idil-Addunyaa hedduuf Miseensa miti [Fkn: Google] kana jechuun dhaabbilee Google addunyaa irra jiru 200 ol wajjiin hojjachuu hin danda’amu jechuudha kunis Biyyi keenya tajaajila dhaabbilee kanneenii akka hin fayyadamne karaa itti cufeera, Galii biyya seenuufi bahutti gufuu ta’eera jechuun ni danda’ama.

Walumaagalatti, RAKKOOLEE ijoo muraasa asii oliifi kanneen birootiif hawaasa keenya kan saaxile inni jalqabaa  ‘DORGOMAA‘ dhaabuu dhaabbatichaati, Filannoo biraa dhabuu hawaasa keenyaati.

Kana akka fakkeenyaatti hubachuuf; Dhiyeessiin tajaajila ‘BAANKII’ biyya keenyaa ilaaluun gahaadha. Tajaajilli baankii yeroo ammaa dorgommii hoo’aa keessa kan jiruufi anatu caala anatu caaluu qabaadhaan miira waldorgommii keessa seenee kan jiruufi hanga dandeettiif humna biyyattiitiin tajaajila baankii saffisaafi mijataadhiyeessuudhaaf kufanii ka’uu isaanii argina.

Haaluma kanaan dhiyeessiin tajaajila ‘TELEKOOMII’s dhaabbilee hedduun biyya tokko keessatti kennamuun hawaasaafis tahee biyyaaf bu’aa hedduu kan qabuudha.

Akka Fakkeenyaatti kaasuuf:

• Hawaasni filannoo qabaata, kanaafuu Dhiyeessii tajaajilaa isa fooyy’aadha jedhee amane fayyadamuuf carraa aragata hawaasichi.
• Qulqullinni dhiyeessii ni fooyya’a, Miirri waldorgommii kan uumamuufi hawaasni dhiyeessii fooyya’aa filachuuf mirga waan qabuuf #Ethiotelecomis tahee dhaabileen biyya seenan tajaajila qulqullinna qabu dhiyeessuuf kan carraaqan ta’a
• Tajaajilootni amma hin jirre hedduun nidabalamu, tajaajilootni Telekoomii amma #Ethiotelecom hin dhiyeessine kanneen sadarkaa Idil-Addunyaatti dhiyaachaa jiran ni dabalamu jennee abdanna
• Baasiin dhiyeessii tajaajilaa akka seera Telekoomii addunyaatti bahuufi dorgomaa taasisuun hojiirra oola.
• Uggurri tajaajilootaa hangam tokko nifurama yoo mootummaan
• Tajaajila Fayyadamnu irratti hanqinaafi rakkoo jiru gaafachuuf mijataafi mirgi dhuunfaas ta’ee dhaabbileef eeggamaa taha.
• Faayidaalee heddu tarreessun kan danda’amuudha
• Tajaajila Hawaasaa foyya’aafi dorgomaa(improved customer services)

Walumatti, Mootummaan Gaaffii ummanni rakkoo keessa tureef dhiyeessaa ture deebisuuf tarkaanfii kana fudhachuunsaa jajjabeessaadha jenna.

HORAA BULAA DEEBANAA

@oroict Team!